Poppenkast
Eva (5) is een beetje doof van de oorpijn en de looporen en moet de tv wat harder dan normaal zetten om alles goed te kunnen horen. Dat is natuurlijk helemaal niet erg, haar doofheid is tijdelijk.
De tijdelijke doofheid zette haar kennelijk aan het denken en boorde een deel in haar hersenen aan dat haar de wereld vanuit een heel ander perspectief deed bekijken.
In dit geval is de wereld de tv. Ze constateerde droogjes op de achterbank in de auto: “televisie is eigenlijk gewoon net een poppenkast. Het is een vierkant raam met poppen erin.”
Ik schiet in de lach, want ik zie meteen voor me wat ze bedoelt. Zo’n rode houten poppenkast uit de jaren ’70 met geblokte gordijntjes aan een wit waslijnkoordje dat inmiddels doorbuigt van het vele open en dicht doen. Zo’n poppenkast waarachter mijn moeder en een bevriende moeder in diezelfde tijd voorstellingen doen op de kinderfeestjes van hun kinderen. De kinderen in theateropstelling (één rij op kleuterstoeltjes en één rij in kleermakerszit op de grond, voor de stoeltjes) op gepaste afstand van het venster, met open mond, al of niet met een duim erin, de wijsvinger om de neus gekruld. Ademloos kijken we naar de voorstellingen. De moeders pasten natuurlijk net niet helemaal achter het toch best smalle kastje en pas jaren later, tijdens de voorstellingen die aan mijn bijna vier jaar jongere broer worden gegeven, ontdek ik hun knieën en onderbenen die aan de zijkanten uitsteken. Weer een illusie armer, want ook al wéét je dat het nep is, het vóélde niet zo, als kleuter.
’s Avonds kan ik niet meer normaal tv kijken. Eva heeft gelijk. Ik zie de benen van Sacha de Boer opeens op de televisiekast liggen als ze ’s avonds het journaal presenteert en de crew heeft een mooi achtergrondscherm van Nederland aan de haken opgehangen, een centimeter of twintig naar achteren voor een beetje diepte. Zo kan de nieuwe weerpresentator ook goed uit de voeten.
Mijn conclusie: televisie ís ook poppenkast. De poppen die zichtbaar worden als je de tv aanzet worden bestuurd en geregisseerd door de mensen achter de schermen en de mensen achter de schermen van die schermen. Alles wat we op tv te zien krijgen is ingestudeerd en uitentreuren geoefend voordat het uitgezonden kan worden. Het zijn slechts (verzonnen) verhalen die wij als publiek voorgeschoteld krijgen.
En dat publiek smult ervan, zit op zijn of haar knieën, of hangt op de bank, met open mond ademloos te luisteren en te kijken, al dan niet met een duim in de mond en de wijsvinger om de neus gekruld. Met een zak chips of m&m’s onder handbereik, vaak ook nog met een tablet of een ander device in de aanslag om te kunnen vertellen wat hij of zij van de voorstelling vindt.
Ik kan niet wachten op de poppenkast van morgen. Ook ik ga ervoor zitten. Iets met #troon.